عزت نفس چیست؟ چگونه عزت نفس خود را افزایش دهیم

زندگی مهم است قدر آن را بدانید و بکوشید که به رفیع ترین سطح توانمندی خود برسید.

عزت نفس چیست؟

در انواع سایت ها و کتاب ها عزت نفس به شیوه ها و با معانی مختلف و گاها پیچیده و غیر قابل درک توصیف شده است اما اجازه دهید ما اینجا با یک جمله خیال شما را از تعریف عزت نفس راحت کنیم:
عزت نفس یعنی اینکه ما چقدر خودمان را دوست داریم ، چقدر برای خودمان ارزش قائل هستیم و همچنین فکر میکنیم که دیگران چقدربرای ما ارزش قائل هستند؟

یادتون باشه!
با همه ی نقاط ضعف و قوت

با اعتماد به نفس فرق داره!
اعتماد به نفس یعنی به توانایی خودم در انجام موفقیت امیز یک کار ایمان داشته باشم
از پسش برمی آیم!

به عبارتی اعتماد به نفس، اعتماد شما به توانایی هایتان در مقابله با چالش ها، تعامل با دنیا و حل مشکلات است. عزت نفس، حس ارزشمندی درونی شما است، یعنی نسبت به توانایی خود چه دیدگاهی دارید و تا چه اندازه خودتان را ارزشمند می دانید. ممکن است شما در یک زمینه خاص اعتماد به نفس بالایی داشته باشید اما
احساس ارزشمندی درونی نکنید..

از کجا متوجه شویم عزت نفس داریم یا نه؟

عزت نفس چیست؟ چگونه عزت نفس را افزایش دهیم؟

اگر جدول پایین را بررسی کنید تا حدودی می توانید به وجود یا عدم وجود، عزت نفس در خودتان پی ببرید :

یه مثال ساده	خصلت
سعادت و خوشبختی من به خودم بستگی دارد.	مسئولیت پذیری
عامل موفقیت من تا حدود زیادی خودم هستم	افتخار
اگر از کسی ناراحت باشم به طور مناسب با او در میان میگذارم.	ابراز هیجانات
اگر با یک موقعیت غیر قابل پیش بینی روبه رو شوم بدون تلاش عقب نمیکشم.	چالش پذیری
هنگام رو به رو شدن با ناکامی قادر هستم درباره اش حرف بزنم.	صبر و تحمل
احساس میکنم می توانم دیگران را تحت تاثیر قرار دهم.	قدرت نفوذ
به راحتی به دوستم گفتم نمی خواهم کتابم را به تو بدهم.	قدرت نه گفتن
اگر کسی از من انتقاد کرد به او پرخاش نمی کنم.	توانایی کنترل هیجانات

نشانه های زیر ممکن است هشداری برای عزت نفس پایین باشد:

احساس ارزشمندی پایین دارم مثلا خودم را دوست ندارم.
احساس ناتوانی می کنم{ نمیتونم انجامش بدم یا من بی عرزه هستم}
تصمیم هایم را به راحتی تحت تاثیر دیگران تغییر می دهم آن ها بیشتر از من می دانند.
دامنه احساساتم محدود است{ اکثرا یا خشمگین یا ناراحت هستم به گونه ای که احساساتم تقریبا اغلب اوقات یک نواخت است}
تحمل موقعیت های استرس زا و آشفتگی زا را ندارم و سعی میکنم از این موقعیت ها دوری کنم.
با یک یا دوبار ناکامی ناامید می شوم و عقب نشینی می کنم.
اگر اشتباهاتم را بپذیرم پس بی کفایت و بی ارزش هستم بنابراین اشتباهاتم را به گردن دیگران می اندازم.
دلم می خواهد دیگران را کوچک و تحقیر کنم و از توجهی که دیگران به آنها دارند خوشم نمی آید.
به طور کلی برداشت منفی از خودم دارم و شاید کمی احساس افسردگی داشته باشم.

باور به خود توانمندی و حرمت نفس دو ستون مهم عزت نفس سالم هستند و اگر هرکدام از این دو وجود نداشته باشند، عزت نفس خدشه دار شده است.

عزت نفس کاذب

ممکن است تصویری از اعتماد و اطمینان را به نمایش بگذاریم که همه را فریب دهد و با این حال از درون ، تحت احساس بی کفایتی و نابسندگی به خود بلرزیم.
عزت نفس کاذب یعنی ما گمان می کنیم که احساس خود توانمندی داریم در حالیکه واقعا اینگونه نیست!
ممکن است بپرسید خب تظاهر برای چه؟
باید بگویم این کار یک راه غیر عقلانی برای کاستن اضطراب و نداشتن احساس امنیت خاطر است ،ما می خواهیم که جای عزت نفس واقعی را برایمان پر کند اما خب این اتفاق نمی افتد.
مثلا به جای آنکه عزت نفس را از راه آگاهی، مسئولیت و انسجام دنبال کنیم ممکن است بخواهیم از طریق کسب شهرت،ثروت یا سوء استفاده جنسی به عزت نفس برسیم اما دوست عزیز:
خود فریبی را راه پایانی نیست!!!

آیا عزت نفس ارثی است؟

عزت نفس کادویی نیست که دیگران به ما بدهند یا اینکه یک خصلت ارثی نیست عزت نفس از درون انسان نشات میگیرد اینکه ما منتظر باشیم تا دیگران به ما عزت نفس بدهند واقعا بی فایده است.

مسئول عزت نفس تا حدود زیادی خود ما هستیم البته ما منکر آن نیستیم که دیگران و محیط بر ما تاثیر می گذارند بلکه بسیاری از امور از کنترل ما خارج هستند اما حقیقتا تنها کسی که میتوانیم ان را کنترل کنیم خود ما هستیم.
عزت نفس تابع موقعیت خانواده ای که در آن متولد شده ایم، قومیت، رنگ پوست و یا موقعیت اجداد و نیاکان ما نیست.

کاربرد عزت نفس

عزت نفس یک نیاز اولیه است و ما نمی توانیم آن را درک کنیم مگر آنکه بدانیم چرا به آن نیازمندیم.
اول از همه برای بقای ما لازم است چرا که ما برای ادامه زندگی و غلبه موفقیت آمیز بر محیط به استفاده از آگاهی نیاز داریم در واقع حال خوب ما به توانایی فکر کردن ما بستگی دارد.
دوم آنکه استفاده درست از آگاهی خودکار نیست و به انتخاب ما بستگی دارد
انسان فکر کرد و انتخاب کرد تا توانست غذاهای متنوعی که می‌خوریم، لباس هایی طراحی کند که می‌پوشیم ، خانه ای بسازد که در زندگی می‌کنیم و…
عزت نفس روی انگیزه های احساسی ما تاثیر میگذارد می تواند فکر ما را تشویق یا دلسرد کند می تواند ما را به سمت حقیقت ببرد یا ما را از دور کند می تواند ما را به سمتی ببرد که احساس توانمندی کنیم یا اینکه توانمندی را در ما به قتل برساند

بلایی که عزت نفس پایین بر سر ما می آورد

عزت نفس پایین مثل یک پیچ زیر تایر ماشینی است که نه تنها مانع حرکت اندیشه و افکار ما می شود بلکه به فکر ما آسیب می زند اگر عزت نفس نداشته باشیم و بخواهیم انگیزه رفتاری را شناسایی کنیم، طوری عکس العمل نشان می دهیم که ذهنمان واقعیت ها را نمی بیند و یا تحت تاثیر احساس گناه و بی ارزشی نمیتوانیم یک دلیل خوب برای رفتارمان پیدا کنیم.

در همین شرایط است که خود را محکوم و تحقیر می کنیم یا اینکه اگر دیگران ما متهم بدانند سلاحی برای مبارزه نداریم پس از روی اجبار اتهام را می پذیریم!
اگر عزت نفس پایین باشد همیشه خواهیم ترسید به جای آنکه زندگی کنیم از وحشت فرار می‌کنیم، به جای آنکه خلاق باشیم به دنبال ایمنی هستیم ، منتظریم که دیگران ما را ببخشند ، ما را بپذیرند و از ما مراقبت کنند!

جالب است بدانیید بسیاری از افرادی که به مصرف مشروبات الکلی یا مواد مخدر روی می اورند عزت نفس پایینی دارند همچنین،
تحقیقات نشان می دهد افرادیکه عزت نفس پایین دارند بیشتر از سایرین در معرض خطر خود کشی قرار دارند.

اختلال اضطراب اجتماعی که بسیار رایج است نتیجه عزت نفس پایین است.

به طور کلی اثر عزت نفس پایین اکثر جنبه های زندگی فردی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد و نتیجه آن اضطراب، نداشتن احساس امنیت خاطر و تردید و دودلی است.

چگونه بر عزت نفس خود بیفزاییم

خود را سرزنش نکنید: منظورم آن نیست که اشتباهات را نادیده بگیرید بلکه می گویم اگر غیرمنصفانه ومداوم خود را سرزنش کنید این پیام به ذهن شما منتقل می شود و احساس بی ارزشی می کنید.
منتظر نباشید: دیگران شما را تشویق و تحسین کنند خودتان این کار را انجام دهید.
بپذیرید: که هیچ انسانی کاملا بی عیب و نقص نیست پس شما هم ضعف هایی دارید.
ارتباط با افراد دارای عزت نفس و مثبت اندیش: شنیده اید که می گویند با هرکی بگردی دومیش تویی!
به وادی های جدید قدم بگذارید: گاهی به خود اجازه دهید از قوانین خود تخطی کنید و چیز جدیدی را امتحان کنید.
هدفمند باشید: اگر هدف داشته باشید و برای رسیدن به آن عادات مثبت را پرورش دهید کمک زیادی به افزایش عزت نفس شما می کند.
با دیگران مشورت کنید.
سمت جدید خود را تجسم کنید: مثلا خودتان را در شغل ایده آل خود که برای آن تلاش می کنید تجسم کنید.
عادات غلط را کنار بگذارید: جالب است بدانید وسوسه انجام عادات ناپسند فقط دو دقیقه طول می کشد نه آنکه بخواهید از آن فرار کنید و به آن فکر نکنید چون ای کار غیر ممکن یا تسکین موقتی است سعی کنید آن را حل کنید.
عادات جدید پرورش دهید: هر رفتار جدیدی را اگر سه هفته تمرین کنید برای شما تبدیل به یک عادت میشود.
خودتان را حتی به شوخی تحقیر و یا مسخره نکنید.

حرمت نفس در کودکی

تجربیات دوران کودکی و بازخوردی که از اطرافیان خود می گیریم نقش مهمی در شکل گیری حرمت نفس ما دارد. نظری که والدین و سایر نزدیکان درباره ما دارند به مرور تبدیل به باور ما درباره خودمان می شود و پایه های حرمت نفس ما را شکل می دهد..

شاید بزرگ ترین وزیبا ترین هدیه ای که والدین می توانند بدون هیچ هزینه ای به فرزندشان بدهند همین عزت نفس باشد.
مقایسه نکنید!
یکی از موضوعات مهمی که در دوره کودکی و نوجوانی بر تقویت یا تضعیف عزت نفس اثرگذار است، آموزه‌ها و ارزش‌های فرهنگی است. فرهنگ‌هایی که تأکید زیادی به مقایسه‌گری دارند و کمتر برای ویژگی‌ها و توانایی‌های فردی ارزش قائلند، کودکانی با عزت نفس پایین‌تر پرورش می‌دهند

کسی که به بیرون می نگرد رویا می سازد و کسی که به درون می نگرد برای خود رویا و هوشیاری خلق می کند.
کارل گوستاو یونگ

مرکز ذهن

عزت نفس چیست؟ چگونه عزت نفس خود را افزایش دهیم

فهرست مطالب